De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) gaat vanaf 1 januari 2025 weer volledig worden gehandhaafd. Deze wet is bedoeld om schijnzelfstandigheid tegen te gaan en de balans op de arbeidsmarkt te verbeteren door duidelijkheid te scheppen over de arbeidsrelatie tussen zelfstandigen en opdrachtgevers. Dit kan zowel fiscale als juridische gevolgen hebben voor bedrijven en zelfstandigen. 

Vanaf 2025 kan de Belastingdienst actief naheffingen opleggen als blijkt dat een zzp'er feitelijk in loondienst is. Er is een overgangsjaar waarin bedrijven die aantoonbaar stappen zetten om schijnzelfstandigheid te voorkomen, geen boetes krijgen. Echter, naheffingen kunnen wel tot vijf jaar terug worden opgelegd, gerekend vanaf 2025​.

De Belastingdienst stopt met het goedkeuren van nieuwe modelovereenkomsten, omdat deze onvoldoende zekerheid geven over de feitelijke arbeidsrelatie. Lopende overeenkomsten blijven geldig tot hun einddatum.

Werkgevers kunnen hulpmiddelen zoals de Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie gebruiken om de status van een arbeidsrelatie te bepalen. Dit is echter geen garantie, omdat de praktijk belangrijker is dan de schriftelijke afspraken​.

Handhaving richt zich vooral op sectoren met een hoog risico op schijnzelfstandigheid, zoals zorg, onderwijs en kinderopvang. Daarnaast wordt extra gelet op zzp’ers die minder dan €33 per uur verdienen.

Voor zelfstandigen kan dit betekenen dat zij mogelijk als werknemer worden beschouwd als blijkt dat zij niet echt zelfstandig werken. Dit kan leiden tot verlies van fiscale voordelen en meer verplichtingen. Voor bedrijven betekent dit verhoogde risico’s op boetes en naheffingen als zij de regels niet naleven​.

Het kabinet streeft naar een gelijker speelveld tussen werknemers en zelfstandigen door gelijke arbeidsvoorwaarden en een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers.